مریم مهرپویا، داروساز و عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی همدان در گفت‌وگو با آرانیوز در همدان، با هشدار نسبت به مصرف خودسرانه داروهای مسکن عنوان کرد: برخی افراد گمان می‌کنند که استفاده از شیاف، عوارض کمتری نسبت به قرص یا آمپول دارد، در حالی‌که این باور کاملاً غلط است و می‌تواند سلامت فرد را به‌طور جدی به خطر بیندازد.
وی افزود: دارو، صرف‌نظر از شکل مصرف، در نهایت جذب بدن شده و وارد جریان خون می‌شود. بنابراین، مسکن‌هایی مانند شیاف هم می‌توانند همانند سایر اشکال دارویی به ارگان‌هایی نظیر کبد، کلیه و قلب آسیب وارد کنند.
این متخصص داروسازی، با اشاره به داروهای ضد التهاب غیراستروئیدی مانند ایبوپروفن، دیکلوفناک، پیروکسیکام و ملوکسیکام، اظهار کرد: مصرف بی‌رویه و بلندمدت این داروها می‌تواند موجب بروز زخم معده، خونریزی گوارشی، نارسایی کلیه و عوارض قلبی–عروقی شود. به‌ویژه در سالمندان، این داروها خطر بیشتری داشته و می‌توانند پیامدهای شدیدی در پی داشته باشند.
مهرپویا با اشاره به مصرف استامینوفن، تصریح کرد: گرچه این دارو نسبت به برخی دیگر از مسکن‌ها کم‌عارضه‌تر به‌نظر می‌رسد، اما در صورتی که از حداکثر دوز مجاز روزانه (2 گرم) فراتر رود، می‌تواند به مسمومیت شدید کبدی منجر شود.
وی افزود: بسیاری از افراد با مصرف هم‌زمان داروهای ترکیبی که حاوی استامینوفن هستند، بدون اطلاع از میزان واقعی مصرف، دچار عوارض جدی می‌شوند.
عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی همدان با بیان اینکه مسکن‌ها علت بیماری را درمان نمی‌کنند بلکه تنها درد را موقتاً پنهان می‌سازند، تصریح کرد: درد نشانه‌ای از یک اختلال یا بیماری در بدن است و استفاده خودسرانه از مسکن می‌تواند باعث تأخیر در تشخیص بیماری و در نتیجه تشدید آسیب‌های جسمی شود؛ از جمله آسیب‌های عصبی، تخریب مفصل یا نارسایی اندام‌های حیاتی.
مهرپویا با هشدار نسبت به مصرف مسکن‌ها در گروه‌های پرخطر مانند سالمندان، کودکان، زنان باردار و شیرده گفت: مصرف دارو در این گروه‌ها باید حتماً با تجویز پزشک انجام شود. برای مثال در کودکان زیر 6 ماه، حتی داروی استامینوفن باید صرفاً بر اساس وزن کودک و با نظارت پزشک مصرف شود. در دوران بارداری نیز تنها استامینوفن با دوز پایین و آن هم در مدت کوتاه با نظر پزشک قابل مصرف است، چرا که استفاده از مسکن‌های قوی ممکن است خطر سقط جنین یا آسیب به جنین را افزایش دهد.
وی تأکید کرد: مصرف بلندمدت برخی مسکن‌ها نه تنها می‌تواند به وابستگی روانی منجر شود، بلکه بر حافظه، تمرکز و عملکرد مغز نیز اثر منفی می‌گذارد. این داروها همچنین می‌توانند با داروهایی مانند آسپرین یا داروهای ضد فشار خون تداخل داشته باشند و اثر درمانی آن‌ها را کاهش داده یا حتی خطر بروز سکته‌های قلبی را افزایش دهند.
این داروساز همدانی خاطرنشان کرد: هیچ دردی نباید نادیده گرفته شود. مصرف بی‌رویه مسکن‌ها تنها صورت مسئله را پاک می‌کند و می‌تواند هزینه‌های سنگین‌تری به سلامت فرد و جامعه تحمیل کند. درمان باید مبتنی بر تشخیص دقیق و تجویز علمی دارو توسط پزشک باشد، نه بر اساس عادت و تصور غلط از بی‌خطر بودن داروهای بدون نسخه.
