به گزارش آرانیوز از گرگان، سال‌هاست که مسئولان گلستانی به « دومین قطب بزرگ تولید گوشت مرغ در کشور»، افتخار می‌کنند اما سهم مردمی که مجبورند انواع و اقسام آلودگی‌های مرغداری‌ها و کشتارگاه‌های طیور را در این استان تحمل کنند، گرانی مستمر است.
این روزها گلستان با بحرانی پیچیده مواجه است که نه تنها بازار را دچار آشفتگی کرده بلکه معیشت خانوارهای زیادی را نیز تحت فشار قرار داده است. افزایش بی‌رویه قیمت مرغ، کمبود مکرر این محصول در بازار و نوسانات شدید قیمتی، چالش‌هایی است که به رغم ظرفیت بالای تولید، گلستان را به یکی از استان‌های مشکل‌دار در حوزه تامین گوشت مرغ تبدیل کرده است.
سالانه بیش از 338 هزار تن گوشت مرغ در گلستان تولید می‌شود و این استان سهم قابل توجهی در تامین مرغ 15 استان دیگر دارد. اما در یکی دو هفته گذشته، بازار مرغ استان با کمبودهای محسوس و افزایش قیمت‌های غیرمعمول مواجه شده است. این در حالی است که تولید استان کاهش چشمگیری نداشته و از نظر کمیت این استان همچنان در جایگاه دوم کشور قرار دارد. این تناقض بزرگ ناشی از ضعف مدیریت زنجیره تامین، عدم هماهنگی بین دستگاه‌ها و مشکلات تامین نهاده‌های دامی عنوان می‌شود.
قیمت مرغ در بازار گلستان از نرخ مصوب 105 هزار تومان به حدود 150 هزار تومان افزایش یافته است. این افزایش چندین برابری فشار اقتصادی زیادی را بر دهک‌های پایین و متوسط وارد کرده و باعث کاهش قدرت خرید این اقشار شده است. مردم بسیاری از خانواده‌ها برای تامین پروتئین مورد نیاز خود دچار مشکل شده و ناچار به کاهش مصرف یا جایگزینی با مواد غذایی کم‌ارزش‌تر شده‌اند. این وضعیت علاوه بر اثرات اقتصادی، پیامدهای اجتماعی و بهداشتی نیز به دنبال دارد که می‌تواند سلامت عمومی جامعه را به خطر اندازد.
بازار مرغ گلستان این روزها به شدت ناپایدار است؛ از یک طرف فروشندگان به دلیل کاهش تقاضا و افزایش قیمت‌ها از افت فروش خود گلایه‌مندند و از طرف دیگر مصرف‌کنندگان از کمبود محصول و گرانی شکایت دارند. این ناهماهنگی بین عرضه و تقاضا، همراه با قیمت‌های متغیر و متفاوت در مراکز فروش، سبب شده تا بازار به تعادل نرسد و مردم با مشکلات عدیده‌ای روبرو شوند.
مشاهدات میدانی خبرنگاران تسنیم نشان می‌دهد که قیمت مرغ در فروشگاه‌های مختلف سطح شهر متفاوت است. در برخی فروشگاه‌ها قیمت عرضه مرغ 112 هزار تومان و در برخی دیگر حدود 150 هزار تومان است. فروشندگانی که با قیمت پایین تر مرغ را عرضه می‌کنند می‌گویند مرغ را از کشتارگاه ارزان‌تر تهیه کرده‌اند. از طرفی فروشندگان هم اذعان دارند که روزانه چیزی حدود 7 تا 9 هزار تومان قیمت مرغ افزایش پیدا می‌کند.
این نا به سامانی و تفاوت قیمت‌ها بیشتر از آنکه ناشی از کمبود مرغ باشد به نظر می‌رسد از ناکارآمدی و عدم نظارت جدی بر شبکه تأمین و توزیع است. وقتی کشتارگاهی می‌تواند مرغ را به قیمت 108 هزار تومان تحویل بازار دهد چرا باید کشتارگاه دیگر آن را بیش از 130 هزار تومان به دست فروشندگان برساند؟
در عین حال مسئولان استان بارها وعده داده‌اند که با همکاری وزارت جهاد کشاورزی و تخصیص اعتبارات ویژه، مشکلات تولید و توزیع مرغ را حل کنند. معاون اقتصادی استاندار گلستان پس از گزارش خبرگزاری تسنیم در خصوص « پرواز مرغ از سفره مردم» و در پی بازدیدهای میدانی شبانه و جلسات متعدد، قول داده که بازار به ثبات برسد و قیمت‌ها کنترل شود. با این وجود، تاکنون تغییر ملموسی در وضعیت بازار ایجاد نشده و نوسانات قیمتی همچنان ادامه دارد.
آنطور که جهادکشاورزی استان گفته یکی از دلایل مهم کاهش عرضه مرغ، کاهش جوجه‌ریزی در ماه‌های گرم سال است. گرمای شدید، افزایش هزینه نهاده‌های دامی و تاخیر در پرداخت حمایت‌های مالی، مرغداران را با چالش‌های متعددی مواجه کرده و روند تولید را کند کرده است. با شروع فصل پاییز و کاهش دما، انتظار می‌رود جوجه‌ریزی افزایش یافته و عرضه مرغ به بازار بهبود یابد که این موضوع می‌تواند به تثبیت قیمت‌ها کمک کند.
با وجود تلاش‌های انجام شده، ضعف مدیریت ساختاری در زنجیره تامین و توزیع مرغ در گلستان به وضوح دیده می‌شود. مشکل تنها به عوامل فصلی و محیطی محدود نمی‌شود بلکه نبود هماهنگی و برنامه‌ریزی جامع، نبود نظارت دقیق و وجود واسطه‌گری‌های غیرموجه باعث تشدید بحران شده است. برای جلوگیری از تکرار این بحران‌ها، لازم است اصلاحات بنیادی در ساختار مدیریتی و سیاست‌گذاری‌ها اعمال شود.
از سوی دیگر رئیس سازمان جهادکشاورزی استان گلستان در اظهارنظر قابل تأمل و عجیب در گفت‌وگو با سیمای مرکز استان گفته که تلاش مسئولان براینست تا قیمت مرغ که اکنون 130 تا بیش از 140 هزار تومان در بازار به فروش می‌رسد به 120 هزار تومان کاهش پیدا کند! این در حالی است که قیمت مصوب مرغ 105 هزار تومان از سوی دولت تعیین شده است.گفته‌های ابراهیم هزارجریبی مصداق « به مرگ گرفته تا به تب راضی بشه» است!
برای حل مشکلات موجود، باید چند اقدام اساسی از جمله افزایش نظارت‌های مستمر بر بازار، جلوگیری از سودجویی و واسطه‌گری‌های غیرمنصفانه، حمایت مالی و فنی از مرغداران برای افزایش تولید، ایجاد سازوکارهای موثر برای توزیع عادلانه محصول و فرهنگ‌سازی برای مصرف بهینه انجام شود. همچنین تدوین برنامه‌های بلندمدت و هماهنگ بین دستگاه‌ها ضروری است تا بتوان بحران‌های مشابه را در آینده پیشگیری کرد.
