
ایران در آستانه جهش ترانزیتی؛ ظرفیت بنادر شمالی در کانون توجه/ تهران بار دیگر به مدار ترانزیت منطقه بازمیگردد/ حملونقل دریایی ایران وارد مرحله تازه شد/ ایران آماده رقابت ترانزیتی است
غلامرضا دهقان ناصر آبادی نماینده مردم کازرون ،کوه چنار و عضو کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی در گفتگوی اختصاصی با خبرنگار آرانیوز گفت:
سازمان بنادر در کاهش هزینه ترانزیت از مسیر ایران نقش اصلی دارد؛ و توسعه دریا محور بدون نقش سازمان بنادر قابل تصور نیست و سازمان بنادر و دریانوردی محور همکاری های ایران و روسیه در خرز راهبردی جدید است .او با اشاره به آمادگی کشورهای منطقه برای سرمایهگذاری در بنادر ایران میگوید برنامههای جدید سازمان بنادر میتواند ایران را به مسیر رقابتیتری در کریدور شمال–جنوب تبدیل کند.
ناصر آبادی عضو کمیسیون انرژی مجلس میگوید برنامههای اخیر سازمان بنادر و دریانوردی برای تقویت کریدورهای شمال – جنوب و توسعه همکاریهای دریایی با کشورهای همسایه، «نشانهای از حرکت منسجمتر ایران به سمت تبدیل شدن به محور ترانزیتی منطقه» است.
سعید رسولی، معاون وزیر راه و شهرسازی و مدیرعامل سازمان بنادر، در تازهترین توضیحات خود اعلام کرده بود که ایران «فرصتی بینظیر برای اتصال کشورهای آسیای میانه به آبهای آزاد و خلیج فارس» فراهم کرده و چند کشور منطقه برای سرمایهگذاری در بنادر شمالی و جنوبی ایران اعلام آمادگی کردهاند. به گفته او، مذاکرات با روسیه و قزاقستان برای توسعه ظرفیت حملونقل دریایی و ایجاد کنسرسیوم مشترک در خزر ادامه دارد و «هدفگذاری حمل ۵ میلیون تن بار از مسیر دریایی ایران و روسیه» در دستور کار است.
عضو کمیسیون انرژی مجلس با اشاره به همین تحولات گفت: اگرچه بخشهایی از این اهداف بلندپروازانه است، اما چارچوب فنی و زیرساختی که سازمان بنادر در سالهای اخیر ایجاد کرده، این مسیر را قابل اتکا کرده است. موفقیت ایران در رقابت ترانزیتی منطقه، بیش از هر چیز به ثبات همین زیرساختها وابسته است.
رسولی پیشتر گفته بود که کاهش تراز آب دریای خزر طی سالهای اخیر بنادر شمالی را با چالش روبهرو کرده، اما با لایروبی مستمر و اجرای طرحهای فنی، «تردد کشتی در بنادر اصلی گیلان همچنان بدون مشکل جدی ادامه دارد». او تاکید کرد مدیریت پدیده افت تراز آب نیازمند هماهنگی چندجانبه میان کشورهای ساحلی است.
دهقان ناصر آبادی در این باره افزود: مدیریت شرایط محیطی خزر، آزمون جدی توان فنی و مدیریتی سازمان بنادر است. تجربه سالهای اخیر نشان داده که این سازمان توانسته بخش زیادی از فشارهای ناشی از کاهش عمق آب را کنترل کند و این مسئله برای اقتصاد شمال کشور اهمیت حیاتی دارد.
رسولی همچنین توسعه حملونقل دریامحور را «یکی از مسیرهای کاهش وابستگی اقتصاد ایران به نفت» توصیف کرده و گفته بود ایران با ۵۸۰۰ کیلومتر نوار ساحلی و ناوگان قابل توجه در خزر، باید استفاده از ظرفیتهای دریایی را افزایش دهد.
عضو کمیسیون انرژی مجلس با تأیید این رویکرد گفت: «تقویت حملونقل دریایی نه فقط یک انتخاب، بلکه ضرورت است. افزایش نقش ایران در کریدور شمال–جنوب و ایجاد مسیرهای رقابتی در برابر راههای پیرامونی، بدون بهروزرسانی بنادر و ناوگان دریایی امکانپذیر نیست. بخش قابل توجهی از این تحول در حوزه مسئولیت سازمان بنادر قرار دارد.»
او اضافه کرد که برای بهرهبرداری کامل از ظرفیت ترانزیتی ایران، هماهنگی میان حملونقل دریایی، ریلی و جادهای باید «افزایش ملموسی» پیدا کند تا «هزینه و زمان حمل کالا از مسیر ایران نسبت به مسیرهای رقیب بهصرفهتر شود».