به گزارش آرانیوز، این روزها به هر جا می‌رسی و به هر جمعی که وارد می‌شوی، یا صحبت از گرانی و تورم است یا کرونا؛ روزهایی دشوار که تقریباً تمامی آحاد جامعه درگیر مسائل و مشکلات ریز و درشت معیشتی هستند و ماجرای کرونا هم دغدغه‌ها و نگرانی‌ها را صدچندان کرده است. در چنین شرایطی طبیعتاً صحبت از فرهنگ و هنر چندان نمی‌تواند در اولویت باشد! این یک واقعیت است.
البته در همین شرایط، دوری از خدمات و کالاهای فرهنگی و هنری خود موجبات خلق مشکلات مضاعف دیگری در حوزه‌های خرد و کلان را فراهم آورده است که فعلاً و در اینجا محل بحث ما نیست. الغرض اینکه در شرایطی که ویروس کرونا و مشکلات اقتصادی تقریباً فعالیت‌های فرهنگی هنری کشور را در آستانه تعطیلی مطلق و ورشکستگی محض قرار داده است، هنرمندان و صاحبان آثار فرهنگی هنری در یک جنگ تمام عیار، در تلاشند تا چراغ کم سوی هنر این سرزمین خاموش نشود.
آنچه می‌تواند در این میان مورد توجه قرار گیرد، فعالیت‌های صنفی و اساساً مجموعه سیاست‌ها و اقداماتی است که بتواند پشتوانه معیشت هنرمندان در تمامی حوزه‌ها باشد. در سایه تهدید کرونا حوزه موسیقی از قاعده آسیب‌ها، نه تنها که مستثنا نبوده که به گفته و نظر بسیاری از کارشناسان و هنرمندان فعال این عرصه، بیشترین آسیب را هم دیده و ماجرا را به سمتی کشانده که اصلاً نمی‌توان دورنمای روشنی را برای فعالیت‌ها و فرآیندهای موجود در این زمینه متصور بود.
حال در نظر بگیرید که این چالش با ماجراها و حواشی درون صنفی نیز آمیخته شود. فضا یا شاید بحرانی که اکنون در «خانه موسیقی» به وجود آمده و ماجرا را به سمتی برده که مباحث مربوط به انتخابات کانون‌های این نهاد و ماجراهای دیگر کار مدیران و سیاست‌گذاران این مجموعه را با مشکلاتی مواجه کرده است. مشکلاتی که بحث برگزاری الکترونیکی انتخابات این نهاد و مباحث دیگری از جمله مباحث شغلی فعالان عرصه موسیقی در روزهای کرونایی، تحت پوشش قرار گرفتن کانون‌ها در مباحث صنفی مربوط به وزارت کار، رسانه‌ای شدن برخی از حاشیه‌ها و ابهامات پیرامون خانه موسیقی شرایط را کمی پیچیده کرده و البته که این پیچیدگی گرچه ارتباط چندانی با عموم مخاطبان موسیقی ندارد، اما به هر حال در آینده‌ای نزدیک چالش‌ها و پیامدهای مثبت و منفی خود را در فرآیند تولید، بازاریابی و فروش محصولات موسیقایی بر جای خواهد گذاشت.
همه مواردی که به آن اشاره شد به انضمام برخی حاشیه‌ها و ابهامات پیرامون خانه موسیقی، انگیزه‌ای شد تا سراغ حمیدرضا نوربخش مدیرعامل خانه موسیقی برویم و درباره تازه‌ترین فعالیت‌های این نهاد صنفی و برخی حاشیه‌های مطرح شده پیرامون آن به گفتگو بنشینیم.
نوربخش که در این سال‌ها علاوه‌بر خوانندگی و تدریس آواز، به عنوان یکی از مردان تأثیرگذار و پرنفوذ حوزه موسیقی به ویژه در حوزه‌های کلان آن معرفی و البته در این کارزار با موافقان و مخالفان سرسختی هم روبه‌رو بوده است، در این گفتگو ضمن ارائه گزارشی از روند فعالیت‌های «خانه موسیقی» در ماه‌های اخیر، به سوالات خبرنگار مهر درباره برخی ماجراها و اتفاقات مطرح شده در رابطه با این نهاد صنفی پاسخ داد.
آنچه در ادامه می‌خوانید، مشروح گفتگوی خبرگزاری مهر با حمیدرضا نوربخش مدیرعامل «خانه موسیقی» است.
* جناب نوربخش در مصاحبه قبلی که اردیبهشت‌ماه امسال با شما داشتم، درباره اقدامات و فعالیت‌های «خانه موسیقی» در قبال مسائل معیشتی هنرمندان طی روزهای کرونایی پرسش‌هایی مطرح کردم و جنابعالی بنا به اقتضائات آن روزهای پرالتهاب نکاتی را در این زمینه مطرح کردید. حالا هفت ماه از آن گفتگو می‌گذرد و متأسفانه تهدید کرونا نه تنها از بین نرفته که پیچیده‌تر و پررنگ‌تر هم شده است. مایلم در ابتدا گزارش دیگری از فعالیت‌ها و برنامه‌های صنفی خانه موسیقی در مواجهه با تهدید کرونا بدهید تا بعد به مسائل و حاشیه‌های ماه‌های اخیر هم بپردازیم.
همان طور که پیش از این هم اشاره داشتم، شیوع ویروس کرونا برای تمامی مردم و در پی آن اصناف هنری شرایط ویژه‌ای را از اواخر سال گذشته تحمیل کرد و ما را بر آن داشت تا همراه با صنوف دیگر در کنار صندوق اعتباری هنر فعالیت‌هایی را برای حمایت از هنرمندان شریف کشورمان انجام دهیم. در این راستا غیر از اقداماتی که در مصاحبه قبلی به آن اشاره داشتم ما رایزنی‌هایی را با صندوق اعتباری هنر آغاز کردیم که در این زمینه حمایت‌هایی به صورت تسهیلات در اختیار هنرمندان با بهره‌های کم قرار گیرد.
کمک‌های بلاعوضی از سوی خانه موسیقی به برخی هنرمندان فعال حوزه موسیقی نواحی و تعدادی دیگر از هنرمندان که از گرفتار مشکلات حاد مالی بودند، انجام گرفت. اصلاً هم دوست نداشتیم این مسائل رسانه‌ای باشد، زیرا این کارها وظایف کوچک خانه موسیقی استدر این راستا کمک‌های بلاعوضی هم از سوی خانه موسیقی به برخی هنرمندان فعال حوزه موسیقی نواحی و تعدادی دیگر از هنرمندان که از گرفتار مشکلات حاد مالی بودند، انجام گرفت. این در حالی است که آنچه اتفاق افتاد بر اساس رصدهایی بوده که ما در حد مقدور انجام دادیم و اصلاً هم دوست نداشتیم این مسائل رسانه‌ای باشد، زیرا این کارها وظایف کوچک خانه موسیقی است که باید بدون هیچ هیاهویی انجام بگیرد. ما امیدوارم این حمایت‌ها که کمترین کاری است که می‌توانیم برای هنرمندان عزیز حوزه موسیقی انجام دهیم تا پایان این بیماری مهلک ادامه داشته باشد و ما بر اساس وظیفه ذاتی که در این زمینه به دوش داریم کارهای بیشتری را برای اهالی هنر انجام دهیم.
علاوه‌بر این موضوع یکی از مهمترین مباحثی که به‌عنوان تصمیمات اول حمایتی مورد نظر هر سه صنف (تئاتر، سینما و موسیقی) بود، بحث مهم حق بیمه‌ها در سه ماه اول سال ۱۳۹۹ شیوع ویروس کرونا بود که برای هنرمندان این حوزه چالش بزرگی محسوب می‌شد. این موضوع برای مدیران سه صنف تبدیل به یک کار ویژه مشترک شد و ما در این راستا شروع به اقدامات و پیگیری‌های لازم کردیم.
خوشبختانه با وجود فراز و نشیب‌های بسیار فراوانی که در این زمینه وجود داشت بالاخره پرداخت حق بیمه سه ماه اول سال جاری شیوع کرونا توسط دولت با برگزاری جلسات متعدد محقق شد. البته در ساز و کارهای موجود در این زمینه با مشکلاتی در حوزه فیش‌ها برخورد داشتیم اما هرچه بود خوشبختانه به سرانجام رسید و در حد وعده باقی نماند. البته قطعاً آنچه در این زمینه انجام گرفته، کمک بسیار مختصری بود که امیدوارم بار کوچکی از دوش هنرمندان عزیز برداشته شده باشد.
* یکی از موضوعات مهم و چالش‌برانگیز این ماه‌های خانه موسیقی، مساله انتخابات کانون‌های مختلف این مجموعه صنفی بوده که مایلم درباره آن گزارش کوتاهی را ارائه کنید.
طی ماه‌های گذشته مجموعه‌هایی چون «خانه سینما» و «خانه تئاتر» هم فرصت انتخاباتی داشتند که متأسفانه به دلیل شیوع بیماری کووید ۱۹ و محدودیت‌های اعمال شده از سوی ستاد ملی مقابله با کرونا به دلیل رعایت پروتکل‌های بهداشتی این فرصت‌های انتخاباتی نیز به تعویق افتاده و اگر اشتباه نکنم در خانه سینما فقط دوستان موفق شدند انتخابات هیأت مدیره را برگزار کنند.
البته ما در هفته‌های گذشته تصمیم گرفتیم با در نظر گرفتن شیوه نامه‌های بهداشتی انتخابات کانون‌ها را برگزار کنیم حتی مهر و آبان ماه سال جاری قرار شد تا انتخابات کانون‌های مختلف خانه موسیقی با رعایت حداکثری شیوه نامه‌های بهداشتی طی نوبت‌های مختلف در فضای باز تالار وحدت تهران برگزار شود اما متأسفانه به بحران فعلی شیوع کرونا خوردیم و نتوانستیم انتخابات را برگزار کنیم.
* البته در این راستا عده‌ای از هنرمندان عضو خانه موسیقی در گفتگوهای رسانه‌ای مختلف که طعم و بوی انتقاد هم داشت، معتقد بودند که می‌توان با برگزاری انتخابات الکترونیک، موضوع انتخابات خانه موسیقی را حل کرد، شرایطی که گویا با مخالفت مدیریت فعلی خانه مواجه شده و در همین چارچوب هم موجب بروز انتقادهایی به شما، هیأت مدیره و اعضای شورای عالی شده که مجموعه مدیریتی به این دلیل با انتخابات الکترونیک مخالفت می‌کند که ممکن است نتایج انتخابات الکترونیکی به نفع آنها نباشد!
طی روزهای اخیر تعدادی از هنرمندان و کارشناسان حوزه موسیقی درباره موضوع انتخابات به نکات ارزشمندی اشاره داشتند که برای ما بسیار دربرگیرنده نکات معتبر و مهمی بود. اما برخی‌ها هم صحبت‌هایی داشتند که به اعتقاد من مبنای قانونی و واقعی ندارند. حداقل اینکه ما در دوره قبل که هجمه‌ها و انتقادات به خانه موسیقی بسیار بیشتر از حرف‌ها این بود شرایط را به سمتی هدایت کردیم که برای اولین بار پای ناظران را به انتخابات خانه موسیقی باز کرد و خوشبختانه بازهم شرایطی را فراهم ساخت که انتخابات خانه موسیقی در سالم‌ترین شکل ممکن برگزار شود. حالا اگر منِ نوعی احساس می‌کنم در فرآیند فعلی انتخابات خانه موسیقی پایگاه متزلزلی دارم نباید بقیه را متهم به مواردی کنم که اصلاً در فکرشان هم نیست.
اگر منِ نوعی احساس می‌کنم در فرآیند فعلی انتخابات خانه موسیقی پایگاه متزلزلی دارم نباید بقیه را متهم به مواردی کنم که اصلاً در فکرشان هم نیست.من همین جا دوباره تاکید می‌کنم آنچه برای ما در خانه موسیقی دارای اهمیت فراوانی است حضور حداکثری تمامی اعضا در جریان برگزاری انتخابات است تا همین الان هم هر جا در توان داشتیم و داریم به کار بردیم تا در حوزه اطلاع رسانی شرایطی را فراهم کنیم که همه در انتخابات حضور داشته باشند.
ما ناگزیریم که به سمت حضور در فضای الکترونیک برویم و شما مطمئن باشید این اتفاق هم خواهد افتاد منتها حضور در این شرایط در همین زمان کوتاه و خیلی آسان صورت نمی‌گیرد. این یک پروژه درازمدت و دامنه‌داری است که مستلزم انجام برخی از کارهای زیربنایی، فراهم شدن کارهای قانونی و صرف هزینه‌هایی است که اصلاً شبیه تشکیل گروه‌های «واتس آپ» و «تلگرامی» نیست که برای موافقت یا عدم موافقت آن بتوانید این چنین راحت حرف بزنیم.
رأی دهی الکترونیک واقعاً نیازمند ساز و کارهایی است که باید بسترهای نرم افزاری آن فراهم شود. فراهم سازی این بستر نرم افزاری نیز به این راحتی نیست. همه اینها دربرگیرنده یک نگاه تمام وجهی است که بر اساس آن مبنای شناسایی افراد، پرهیز از تکرار یک رأی از سوی یک نفر و موضوعات مرتبط با درجه بندی افراد مورد توجه قرار می‌گیرد. مواردی که واقعاً تشکیل یک چارچوب منسجمِ متکی بر فناوری‌های اطلاعاتی و ارتباطی حوزه آی تی کار سختی است و باید روی آن تعمق بیشتری انجام داد.
بنابراین اینکه بیاییم به یکباره اعلام کنیم انتخابات خانه موسیقی به صورت الکترونیکی برگزار شود و بعد هفته دیگر کارها را آغاز کنیم اصلاً شیوه مناسبی برای برگزاری یک انتخابات الکترونیکی نیست. اما بنده بازهم تاکید می‌کنم که وارد شدن به چنین فضایی قطعاً باید اتفاق بیفتد اما باید بتوانیم در ابتدا بسترهای لازم را فراهم کنیم و بعد سراغ چنین ایده‌هایی برویم.
* اما با توجه به تمام دلایل و توجیهاتی که به نظر هم منطقی می‌آید، باز هم عده‌ای از افراد هستند که معتقدند که جنابعالی و برخی دیگر از همراهانتان در خانه موسیقی تعمدا این سازو کارها و بسترها را فراهم نمی‌کند چون بر این باورید نتیجه این فرآیند الکترونیکی ممکن است به نفع جریان دیگری در انتخابات خانه موسیقی تمام شود.
چنین چیزی را نمی‌پذیرم. ببینید عده‌ای در این چارچوب احساس همکاری و همراهی می‌کنند که برای شخص بنده و خانه موسیقی بسیار قابل احترام‌اند و خود من بارها و بارها از انتقادها و مواردی که به عنوان اشکال از آن درباره مدیریت خانه موسیقی یاد کردند، بهره‌مند شدم. عده‌ای هم هستند که اگر منافعی برای آنها در صنف وجود داشته باشد، فقط دوست دارند از آن منفعت بهره بگیرند و کاری هم به چیز دیگری ندارند. عده‌ای دیگر نیز در تمام صنوف هنری حضور دارند، که اساساً اهل مشارکت نیستند.
برای اینکه اساساً خیال برخی از دوستان را راحت کنم باید بگویم که بنده در دوره پیش روی فعالیت‌های هیأت مدیره دیگر نمی‌توانم حضور داشته باشم چرا که ما حدود سه سال پیش به پیشنهاد خودمان و البته تاکید بنده، مصوبه‌ای را در مجمع عمومی به تصویب رساندیم که بر اساس اصلاح اساسنامه‌ای هر فرد حقیقی بیشتر از دو دوره نمی‌تواند در هیأت مدیره بمانداصلاً مگر در همین انتخابات ریاست جمهوری یا مجلس شورای اسلامی آن هم در بالاترین سطح مشارکت، آیا تمامی ۱۰۰ درصد واجدین شرایط رأی‌گیری به پای صندوق می‌آیند؟ قطعاً نه. شما همین ماجرا را هم می‌توانید به انتخابات سطح پایین‌تر و صنفی تری چون انتخابات اصناف هنری نیز تعمیم دهید. یعنی عده‌ای چه رأی‌گیری حضوری داشته باشیم و چه الکترونیکی نسبت به فرآیند انتخابات بی تفاوت هستند. من بر این باورم آن‌هایی که احساس مشارکت می‌کنند، در هر شرایطی مشارکت خود را اعلام می‌کنند، برای اینکه دوست دارند فعالانه در یک کار جمعی شرکت کنند.
* آقای نوربخش توضیحات شما را می‌پذیریم اما بازهم پرسشم را جور دیگری مطرح می‌کنم؛ چرا هر وقت در خانه موسیقی بحث انتخابات به میان می‌آید برخی از افکار و اذهان وابسته و پیوسته این صنف دوباره ماجرای لابی گری و کلیدواژه‌هایی از این دست را مطرح می‌کنند؟ اظهاراتی که در قالب یک اپیدمی به رسانه‌ها هم کشیده می‌شود و ماجرا را به سمتی می‌برد که فضای مسمومی در جو انتخابات کانون‌ها، هیأت مدیره و حتی انتخاب مدیرعامل حکمفرما شود؟
اولاً طبیعی است که ماجرای انتخابات مرکز تضارب آراست. ولی در این داستان باید از برخی دوستان منتقد پرسید که چرا به این شکل عمل می‌کنند؟ مگر من مساوی با خانه موسیقی هستم؟ من یک مدیر عاملی هستم که تا به امروز عضو هیأت مدیره هم بودم. به نظرم اگر دوستان دیگر هم مخاطبان قرار بگیرند. آنها هم باید پاسخ بدهند. ولی از آنجایی که بنده علاوه‌بر مدیرعامل بخشی از پاسخگویی و هجمه‌ها را به خود اختصاص می‌دهد، در این مدت سخنگوی هیأت مدیره هم بودم. پس من ناچار بودم در آن سوی میدان نیز به عنوان مقام پاسخگو حضور داشته باشم.
