نقش جهاد تبیین در تولید دانش بنیان

 به گزارش آرانیوز: «جهاد تبیین» یک واژه اسلامی است که مرکب از دو کلمه مقدس جهاد و تبیین است که هر دو از واژه‌های قرآنی گرفته شده است.

جهاد تبیین به معنای ابلاغ رسالت یا گفت و شنود معمولی نیست بلکه به معنای تلاش فراوان و مجاهده کامل برای انجام رسالت روشنگری است.

در جهاد فداکاری، هزینه کردن، زخم برداشتن، گرد و غبار بر چهره نشستن، سفر، تهدید دشمن، به تمسخر و استهزا گرفتن و بسیاری سختی‌های دیگر لازم و طبیعی است و کسی که در مسیر جهاد قدم برمی‌دارد هم ممکن است زخم بردارد و هم ممکن است ملزم به سفر باشد و خانواده‌اش را تنها نگاه دارد و در این مسیر هزینه کند، زخم بردارد و گرد و غبار بر چهره‌اش بنشیند و به این صورت دیگر حالت معمول را نخواهد داشت.

اندیشه انقلابی در عوض گزاره‌های حقیقی‌ای را عرضه می‌کند که امکان واقعی پرسشگری و مساله وارگی را فراهم می‌آورد. جهاد تبیین در این نقطه معنادار می‌شود. یعنی جایی که باید موقعیت‌های تحمیلی، بدیهی شده، ساختاری شده به پرسش گرفته شده و مسأله‌دار شوند؛ بنابراین اگر وضعیت اقتصادی نامطلوبی داریم، راه مسأله‌مند کردن آن، استمداد از گزاره‌های حقیقی اندیشه انقلابی است.

در اندیشه انقلابی شرایط تحریمی، مسأله مند نمی‌شود. ضربه پذیری اقتصاد کشور مسأله مند می‌شود. جانب نقد نه به سمت پرسشگری از تحریم بلکه به سمت پرسش گری از ضربه پذیری اقتصاد کشور، معطوف می‌شود. این پرسشگری و نقادی واقعی، زمینه فراروی از وضعیت حاضر و رسیدن به راه حل قطعی را فراهم می‌آورد. برساخته مفهومی اقتصاد مقاومتی دقیقا نتیجه همین فرصت نقد واقعی است. مفهومی واقعی که پایه و مایه حقیقی دارد. یعنی اندیشه اسلام انقلابی. مرحله بعدی آن است که این برساخته مفهومی تبدیل به گفتمان واقعی شود. عمومیت یابد، تبدیل به یک فهم متعارف شود.

در این فضا است که ایده خنثی سازی تحریم‌ها، اقتصاد درون زا، اقتصاد دانش بنیان و تولید دانش بنیان امکان طرح و پیاده سازی می‌یابد. تولید دانش بنیان یکی از مضامین و بلکه مضمون اصلی گفتمان اقتصاد مقاومتی است. این نحوه مواجهه با وضعیت‌های طبیعی شده و تنبل تولیدی، اولین قدم برای طرح متناسب ایده‌های دانش بنیان است. به پرسش کشیدن روال‌های جاری تولیدی، نیاز به طرح ایده‌های دانش بنیان را موجب می‌شود. در این مجاهدت تبیینی، خصم، مانع و عایق همین روال‌های طبیعی شده و تنبل تولیدی است که به صورت غیرمستقیم نتیجه سیاست‌گذاری‌های اقتصادی وارداتی است.

بررسی اجمالی بیانات رهبری پیرامون اقتصاد دانش بنیان، شرکت‌های دانش بنیان و زنجیره تبدیل علم و فناوری به تولید انبوه، نشان می‌دهد امید اصلی رهبر معظم انقلاب در این جهاد تبیینی، دانشی و عملی، به نیروی انسانی جوان، متخصص و مبتکر است. ظرفیتی دانشی که اگر فعال شود، می‌تواند به اشتغال بی‌انت‌ها منجر شود.

رهبر انقلاب جهاد تبیین را به عنوان یک فریضه قطعی، فوری و برهر کسی که توانایی دارد لازم دانسته‌اند و این چهار ویژگی را برای قائل شدند که نخستین مورد آن فریضه بودن است و بر این اساس جهاد تبیین به عنوان یک واجب برای افرادی که مشمول آن می‌شوند معین شده است.

دومین ویژگی جهاد تبیین قطعی بودن است به این معنی که جهاد تبیین یک واجب بدون هیچ شک و شبهه‌ای است و نمی‌تواند در وظیفه‌ای که بر دوش افراد قرار گرفته هیچ گونه تشکیکی داشت چرا که مقام معظم رهبری به عنوان مرجع تقلید، زمام‌دار و رصدکننده دنیای بشریت و بخصوص دنیای اسلام نظرشان بر این است که جهاد تبیین واجب بدون تردید است.

در برخی واجبات انسان شک می‌کند که آیا تکلیف بر دوش وی قرار گرفته یا خیر، اما در ارتباط با جهاد تبیین به هیچ عنوان چنین نیست و به فرمایش رهبر معظم انقلاب، به طور قطع بر دوش همه هست.

فوری بودن سومین ویژگی بسیار مهم جهاد تبیین است؛ واجب فوری عبارت است از واجبی که به لحاظ انجامش نباید تردید داشت و شاید بتوان گفت در بعضی موارد واجب تبیین نسبت به تکالیف دیگر ارجع است و رجحان بیشتری دارد و شاید حتی بتوان از این واجب به عنوان یک واجب مضیق یا همان واجبی که وقت آن تنگ شده یاد کرد و هیچ فرصت درنگ کردن برای آن وجود ندارد.

یکی از مهمترین نکاتی که در ارتباط با جهاد تبیین از فرمایشات مقام معظم رهبری استنباط می‌شود این است که ایشان جهاد تبیین را به عنوان یک واجب کفایی نمی‌دانند بلکه به طور قطع جهاد تبیین یک واجب عینی است به معنای آنکه جهاد تبیین بر دوش همگان قرار گرفته است.

طبیعی است که شرط انجام تکلیف در فرهنگ اسلامی عبارت از قدرت است و مقام معظم رهبری هم تصریح می‌کنند که این واجب فوری و مضیق و قطعی بر دوش کسانی است که توان دارند، اما در اینکه چه کسانی توانایی دارند مشخص است که در نوک پیکان این جریان رسانه‌هایی هستند که باید در این جهاد احساس مسئولیت کنند.

انتهای پیام