
به گزارش آرانیوز، شورای آتلانتیک با انتشار یادداشتی مدعی شد: ملک عبدالله دوم پادشاه اردن ۱۱ فوریه اولین رهبر عربی بود که در دور دوم ریاست دونالد ترامپ، رئیس جمهوری ایالات متحده به واشنگتن سفر کرد.
این دیدار در میانه تشدید تنشهای منطقهای، بهویژه بر سر پیشنهاد ترامپ برای انتقال ساکنان غزه به اردن انجام شد؛ ایدهای که پادشاه از زمان آغاز جنگ اسرائیل و حماس در اکتبر ۲۰۲۳ قاطعانه آن را به عنوان خط قرمز این کشور خواند و آن را رد کرده است.
چرا اردن از پیشنهاد ترامپ ترسید؟
به ادعای شورای آتلانتیک، دلایل مختلفی وجود دارد که اردن و مردمان این سرزمین با پیشنهاد ترامپ مخالفت کنند. یکی از نگرانیهای گروههای مختلف این است که چنین انتقالی اساساً به معنای پایان آرمان فلسطین است. اما دلایل دیگری نیز وجود دارد.
به گفته مروان معشر، وزیر خارجه سابق اردن، مخالفت اردن با پذیرش مردم غزه «یک مسأله اقتصادی یا امنیتی» نیست، بلکه «یک مسأله هویتی» است. نگرانی مشابهی توسط شیخ طراد الفایز، رهبر یکی از قبایل اردن تکرار شد. به باور او، پیشنهاد ترامپ اردن را به سمت تبدیل شدن به یک کشور فلسطینی سوق دهد. بنابراین، ۷ فوریه، اردنیها - از جمله رهبران قبایل و گروههای سیاسی طرفدار سلطنت - در امان علیه مواضع ترامپ به خیابان آمده و شعار دادند.
در همین حال، اردنیهای فلسطینی تبار (که اکثریت جمعیت اردن را تشکیل میدهند) از تبدیل پادشاهی به سرزمین فلسطینی خسته شدهاند، زیرا میترسند که این امر منجر به سلب «حق بازگشت» فلسطینیها به مناطقی شود که در سالهای ۱۹۴۸ و ۱۹۶۷ از آن خارج شدهاند.
همزمان پارلمان اردن هفته گذشته لایحهای را در باب ممنوعیت اسکان مجدد فلسطینیان در این کشور ارائه کرد. طبق متن پیشنویس، اردن با هرگونه طرحی برای جابهجایی فلسطینیها به این کشور بهعنوان سرزمین جایگزین مخالفت کرده و تأکید دارد که اردن برای اردنیها است و فلسطین برای فلسطینیها.
ملک عبدالله در طول سفر خود احتمالاً به ترامپ هشدار داده که ایده اسکان مجدد فلسطینیها خاورمیانه را بیثبات میکند، صلح اردن با اسرائیل را به خطر میاندازد و حتی ثبات پادشاهی را تهدید میکند. اسرائیل که طولانیترین مرز را با پادشاهی هاشمی دارد نیز باید نگران باشد چرا که طرح ترامپ میتواند اردن را بیثبات کند.
از اکتبر ۲۰۲۳، امان شاهد افزایش اعتراضات علیه جنگ اسرائیل در غزه و حمایت از حماس بوده است. چنین حمایتی عمدتاً توسط اردنیهای فلسطینی تبار و جبهه اقدام اسلامی (شاخه سیاسی اخوان المسلمین) ابراز شده است. هجوم فلسطینیهای همدرد با حماس میتواند به تشدید تنشها دامن بزند، بهویژه در بحبوحه اعتراضهایی که برای لغو معاهده صلح اسرائیل و اردن در سال ۱۹۹۴ و فراخوانهای حماس برای ترغیب مردم جهت مسلح شدن انجام میشود.
این تهدید در اکتبر ۲۰۲۴ زمانی آشکار شد که دو فلسطینی لباس سربازان اردنی پوشیده از اردن به اسرائیل رفتند و به سربازان اسرائیلی حمله کردند. عاملان این حمله با جبهه اقدام اسلامی مرتبط بودند.