به گزارش آرانیوز، رئیس‌جمهور ایالات متحده، دونالد ترامپ، روز دوشنبه به ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهور اوکراین، گفت که آمریکا در هر توافقی برای پایان دادن به جنگ روسیه در اوکراین به تضمین امنیت اوکراین کمک خواهد کرد، هرچند میزان دقیق این کمک هنوز روشن نیست
ترامپ این وعده را در جریان نشستی استثنایی در کاخ سفید داد؛ نشستی که در آن او پس از دیدارش در روز جمعه در آلاسکا با ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه، میزبان زلنسکی و گروهی از متحدان اروپایی بود.
گام بزرگ رو به جلوی اوکراین
به گزارش رویترز، ترامپ به خبرنگاران گفت: «وقتی بحث امنیت مطرح باشد، کمک زیادی در کار خواهد بود.» او افزود که کشورهای اروپایی هم درگیر خواهند بود: «آن‌ها خط مقدم دفاع هستند چون آنجا حضور دارند، اما ما هم کمکشان خواهیم کرد.»
زلنسکی این وعده را «گامی بزرگ رو به جلو» خواند و افزود که این تضمین‌ها «طی یک هفته تا ۱۰ روز آینده روی کاغذ رسمی خواهند شد.» او همچنین گفت اوکراین پیشنهاد داده حدود ۹۰ میلیارد دلار تسلیحات از آمریکا خریداری کند.
فضا در روز دوشنبه بسیار گرم‌تر از نشست فاجعه‌بار فوریه در دفتر بیضی بود؛ نشستی که در آن ترامپ و معاونش، جی.دی. ونس، به‌طور علنی رهبر اوکراین را مورد انتقاد قرار دادند. اما همچنان به نظر می‌رسد که توافق صلح فاصله زیادی تا تحقق دارد. درست پیش از آغاز گفتگوها، وزارت خارجه روسیه اعزام نیرو از کشورهای ناتو برای تضمین یک توافق صلح را رد کرد، که کار ترامپ را پیچیده‌تر کرد.
ترامپ و زلنسکی هر دو گفتند امیدوارند نشست دوشنبه سرانجام به گفت‌وگوی سه‌جانبه با پوتین منجر شود؛ کسی که نیروهایش آرام‌آرام در شرق اوکراین پیشروی می‌کنند.
ترامپ در پستی در شبکه‌های اجتماعی اواخر دوشنبه اعلام کرد که با رهبر روسیه تماس گرفته و تدارک دیداری میان پوتین و زلنسکی را آغاز کرده است، دیداری که قرار است به دنبال آن اجلاس سه‌جانبه‌ای میان سه رئیس‌جمهور برگزار شود. به گفته منبعی در هیئت اروپایی، ترامپ به رهبران اروپایی گفته پوتین این ترتیب را پیشنهاد داده است.
با اینکه کرملین هنوز به‌طور علنی با این موضوع موافقت نکرده، یک مقام ارشد دولت آمریکا گفت دیدار پوتین و زلنسکی می‌تواند در مجارستان برگزار شود. بر اساس گفته صدراعظم آلمان، فریدریش مرتس، این دیدار ظرف دو هفته آینده انجام خواهد شد.
آخرین گفت‌وگوهای مستقیم میان روسیه و اوکراین در ماه ژوئن در ترکیه انجام شد. پوتین دعوت علنی زلنسکی برای ملاقات رو‌در‌رو را رد کرد و به جای خود هیئتی رده‌پایین فرستاد.
آتش‌بس؟
یوری اوشاکوف، مشاور کرملین، روز دوشنبه در اظهارات صوتی در تلگرام گفت ترامپ و پوتین درباره «امکان بالا بردن سطح نمایندگان از طرف اوکراینی و روسی برای شرکت در مذاکرات مستقیم یادشده» گفت‌وگو کرده‌اند.
در همین حال، رهبران اروپایی که برای حمایت از زلنسکی شتابان به واشنگتن رفته بودند، از ترامپ خواستند پافشاری کند که پوتین پیش از هر گفت‌وگویی با آتش‌بس در جنگ سه‌ونیم‌ساله موافقت کند. ترامپ پیش‌تر از این پیشنهاد حمایت کرده بود، اما پس از دیدار جمعه با پوتین مسیرش را تغییر داد و موضع مسکو را پذیرفت که می‌گوید هر توافق صلح باید جامع باشد.
ترامپ در دفتر بیضی به خبرنگاران گفت از مفهوم آتش‌بس خوشش می‌آید، اما دو طرف می‌توانند در حالی‌که جنگ ادامه دارد روی توافق صلح کار کنند. او گفت: «دوست دارم جنگ متوقف شود، کاش متوقف می‌شد، اما از نظر راهبردی می‌تواند برای یکی از طرفین یا هر دو طرف یک نقطه‌ضعف باشد.»
مرتس و امانوئل مکرون، رئیس‌جمهور فرانسه، حمایت خود را از آتش‌بس به‌عنوان پیش‌شرط هر گفت‌وگوی مستقیمی با روسیه ابراز کردند. مکرون همچنین گفت که رهبران اروپایی در نهایت باید در هرگونه مذاکرات صلح حضور داشته باشند. او به ترامپ گفت: «وقتی درباره تضمین‌های امنیتی حرف می‌زنیم، درباره امنیت کل قاره اروپا حرف می‌زنیم.»
ترامپ و زلنسکی ابتدا خصوصی گفت‌وگو کردند و سپس به رهبران اروپایی از بریتانیا، آلمان، فرانسه، ایتالیا، فنلاند، همچنین نمایندگان اتحادیه اروپا و ناتو پیوستند و بیش از دو ساعت مذاکرات چندجانبه انجام دادند.
لحن دوستانه پس از فاجعه فوریه
زلنسکی روز دوشنبه جلسه‌اش را موفق‌تر از دیدار فوریه در دفتر بیضی پیش برد؛ دیداری که به‌طور ناگهانی پایان یافت وقتی ترامپ و ونس او را علناً بابت «قدردان نبودن کافی» سرزنش کردند. زلنسکی در ابتدای سخنان در برابر رسانه‌ها، این بار دست‌کم هشت بار از آمریکا تشکر کرد.
او همچنین این بار نیروهای پشتیبان داشت؛ رهبران اروپایی به واشنگتن سفر کرده بودند تا همبستگی خود را با کی‌یف نشان دهند و برای دریافت تضمین‌های امنیتی قوی برای اوکراین در هر توافق پساجنگ فشار بیاورند.
دونالد ترامپ با سفر به آلاسکا برای دیدار با ولادیمیر پوتین، به اولتیما توله خود رسید؛ نقطه نهایی یک رؤیای سیاست خارجی.
ترامپ هنگام ورود زلنسکی به کاخ سفید به گرمی از او استقبال کرد و از کت‌وشلوار مشکی‌اش تعریف کرد؛ لباسی متفاوت با پوشش معمول نظامی رهبر اوکراین که به گفته گزارش‌های رسانه‌ای در فوریه موجب دلخوری ترامپ شده بود.
وقتی خبرنگاری از ترامپ پرسید پیام او به مردم اوکراین چیست، او گفت: «ما آن‌ها را دوست داریم.» زلنسکی از او تشکر کرد و ترامپ دستش را به نشانه محبت روی پشت زلنسکی گذاشت و سپس دو مرد به داخل دفتر بیضی رفتند.
افزایش فشار از سوی ترامپ
ترامپ برای پایان سریع خونین‌ترین جنگ اروپا در ۸۰ سال گذشته فشار آورده است؛ موضوعی که باعث نگرانی کی‌یف و متحدانش شده که او ممکن است بخواهد توافقی بر اساس شروط روسیه تحمیل کند. این نگرانی پس از آن شدت گرفت که ترامپ روز جمعه در آلاسکا به‌طور رسمی و باشکوه از پوتین ـ که با اتهامات جنایات جنگی از سوی دیوان کیفری بین‌المللی روبه‌روست استقبال کرد.
روسیه می‌گوید در اوکراین یک «عملیات نظامی ویژه» برای حفاظت از امنیت ملی خود انجام می‌دهد و مدعی است که گسترش ناتو به شرق و حمایت نظامی غرب از اوکراین تهدیدی وجودی است. اما کی‌یف و متحدان غربی‌اش این اقدام را یک اشغال‌گری امپریالیستی می‌دانند.
ترامپ ادعاها مبنی بر اینکه نشست آلاسکا یک پیروزی برای پوتین بوده را رد کرده است؛ کسی که از زمان حمله روسیه به اوکراین در سال ۲۰۲۲ با انزوای دیپلماتیک روبه‌رو بوده است.
به گفته تیم ترامپ، هر دو طرف باید مصالحه کنند. اما رئیس‌جمهور بار سنگین را بر دوش زلنسکی گذاشته و گفته اوکراین باید امید بازپس‌گیری کریمه ـ که روسیه در ۲۰۱۴ آن را ضمیمه کرد ـ یا پیوستن به ناتو را کنار بگذارد.
مارک روته، دبیرکل ناتو، گفت که عضویت اوکراین در ناتو در دستور کار نیست اما درباره تضمین‌های امنیتی شبیه ماده ۵ برای این کشور بحث شده است. ماده ۵ پیمان تأسیس ناتو اصل دفاع جمعی را تثبیت می‌کند؛ یعنی حمله به هر یک از ۳۲ عضو ناتو به‌منزله حمله به همه تلقی می‌شود. عضویت در ناتو یک هدف راهبردی برای کی‌یف است که در قانون اساسی این کشور ثبت شده.
اظهارات روته نشان داد که تضمین امنیتی در چنین مقیاسی می‌تواند به جای عضویت کامل در ناتو به اوکراین داده شود.
زلنسکی تقریباً پیشنهادهای پوتین از نشست آلاسکا را رد کرده است. این پیشنهادها شامل واگذاری باقی‌مانده یک‌چهارم منطقه دونتسک شرقی بود؛ منطقه‌ای که بیشتر آن در کنترل روسیه است. هرگونه واگذاری از خاک اوکراین باید از طریق یک همه‌پرسی تأیید شود.
این جنگ تاکنون بنا بر تحلیل‌ها، بیش از یک میلیون کشته و زخمی از هر دو طرف بر جای گذاشته، از جمله هزاران غیرنظامی عمدتاً اوکراینی، و بخش‌های وسیعی از کشور را ویران کرده است.
