به گزارش آرانیوز، دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، در حال بررسی گزینه‌های متعدد برای انجام حملات نظامی علیه کارتل‌های مواد مخدر فعال در ونزوئلا است؛ گزینه‌هایی که بنا به گفته منابع متعدد مطلع از برنامه‌های دولت، حتی می‌تواند در قالب راهبردی گسترده‌تر برای تضعیف نیکلاس مادورو، رهبر ونزوئلا، شامل حمله به اهدافی در داخل این کشور باشد.
به گفته این منابع، حمله مرگبار روز سه‌شنبه به یک قایق مظنون به قاچاق مواد مخدر که از ونزوئلا حرکت کرده بود، بازتاب مستقیمی از این گزینه‌ها بود و نشانه‌ای از تشدید قابل‌توجه کارزار دولت ترامپ علیه کارتل‌های مواد مخدر محسوب می‌شود. بسیاری از این کارتل‌ها از سوی دولت آمریکا به‌عنوان گروه‌های تروریستی شناخته شده‌اند. چندین منبع به سی‌ان‌ان گفته‌اند که حمله سه‌شنبه تازه آغاز تلاشی بزرگ‌تر برای ریشه‌کن کردن قاچاق مواد در منطقه و شاید برکناری مادورو از قدرت است.
به گزارش سی‌ان‌ان، وقتی روز جمعه خبرنگاری از ترامپ پرسید که آیا خواهان تغییر رژیم در ونزوئلاست، او پاسخ داد: «ما درباره آن صحبت نمی‌کنیم.» ترامپ اضافه کرد: «اما درباره این واقعیت صحبت می‌کنیم که ونزوئلا یک انتخابات داشت؛ انتخاباتی که اگر بخواهیم خیلی ملایم بگوییم، بسیار عجیب بود». اشاره ترامپ به انتخابات سال گذشته این کشور بود که با اتهامات گسترده تقلب همراه بود.
به گفته مقامات متعدد کاخ سفید، آمریکا در هفته‌های اخیر توان نظامی قابل‌توجهی را به کارائیب منتقل کرده است؛ اقدامی که بخشی از هدف آن ارسال پیامی به مادوروست.
کشتی‌های مجهز به موشک‌های تاماهاوک، یک زیردریایی تهاجمی، انواع هواپیماها و بیش از ۴ هزار ملوان و تفنگدار دریایی آمریکا اکنون در نزدیکی ونزوئلا مستقر شده‌اند. دو مقام کاخ سفید به سی‌ان‌ان گفتند که ۱۰ جنگنده پیشرفته F-35 نیز به پورتوریکو اعزام می‌شوند، جایی که یک واحد تفنگداران دریایی در حال انجام تمرینات فرود آبی-خاکی است.
دولت ترامپ همچنین تلاش کرده است مادورو را با برچسب «نارکو-تروریست» و مرتبط دانستن او با برخی کارتل‌های تازه تروریستی‌شده به مأموریت گسترده‌تر ضد مواد مخدر خود مرتبط کند و جایزه بازداشت او را دو برابر کرده و به ۵۰ میلیون دلار رسانده است.
«چراغ سبز» برای کشتن تروریست‌ها
اوایل امسال، ترامپ به ارتش مجوز داد که علیه کارتل‌هایی که دولتش آنها را گروه تروریستی اعلام کرده، عملیات مرگبار انجام دهد. به گفته یک منبع آگاه، این تصمیم به رئیس‌جمهور امکان می‌داد مظنونان به قاچاق را نه مجرم، بلکه «دشمنان نظامی» تلقی کند.
روز سه‌شنبه، وقتی از وزیر خارجه، مارکو روبیو پرسیده شد که آیا آمریکا احتمال حمله در خاک ونزوئلا علیه رژیم مادورو را بررسی خواهد کرد، او این احتمال را رد نکرد. روبیو گفت: «این یک عملیات ضد مواد مخدر است. ما با کارتل‌های مواد مخدر هرجا که باشند و هرجا علیه منافع آمریکا فعالیت کنند، برخورد خواهیم کرد.»
روبیو روز چهارشنبه جزئیات بیشتری از حمله به قایق ارائه داد و گفت: «به جای توقیف آن، به دستور رئیس‌جمهور آن را منفجر کردیم. و این اتفاق دوباره رخ خواهد داد. شاید همین حالا در حال وقوع باشد.»
اینکه نهایتاً چنین اقدامی چه معنایی برای مادورو خواهد داشت، روشن نیست. اما منابع متعدد به سی‌ان‌ان گفتند که برخی از مقامات دولت ترامپ بر این باورند که حمله این هفته و حملات آینده به قاچاقچیان مواد مخدر ونزوئلا می‌تواند به نزدیکان مادورو، کسانی که از درآمدهای غیرقانونی کارتل‌ها سود برده‌اند فشار وارد کند؛ تا جایی که شاید آنها راه‌هایی برای کنار زدن رهبر ونزوئلا در نظر بگیرند. یکی از منابع مطلع از برنامه‌ها به سی‌ان‌ان گفت: «گزینه ترجیحی این است که مادورو خودش کنار برود.» و افزود: «و سپس پیام این است: می‌خواهی آسان باشد یا سخت؟»
به گفته این منبع، دولت ترامپ عمداً موضعی مبهم دارد و در حال حاضر نشانه‌ای وجود ندارد که ترامپ تصمیم گرفته باشد قطعاً دست به حمله نظامی علیه اهداف داخل ونزوئلا بزند.
با این حال، دو مقام کاخ سفید در گفتگو با سی‌ان‌ان احتمال حملات مشابه در آینده را نیز رد نکردند. یکی از این مقامات گفت ترامپ به مقامات امنیت ملی و دفاعی گفته است: «اگر فرصتی برای کشتن تروریست‌ها وجود داشته باشد، فوراً چراغ سبز آن را صادر خواهد کرد.»
اینکه در نهایت این اقدامات چه معنایی برای مادورو خواهد داشت هنوز روشن نیست.
نگرانی در واشنگتن
با این همه، تا روز جمعه نبود پاسخ‌های روشن باعث نگرانی گسترده در واشنگتن درباره اینکه دولت چه توجیه قانونی (اگر داشته باشد) برای حمله سه‌شنبه ارائه می‌کند و همچنین برای هرگونه اقدام نظامی بعدی شده است.
به گفته منابع آگاه، جلسه توجیهی درباره حمله سه‌شنبه که قرار بود صبح جمعه برای اعضای کنگره و کارکنان منتخب برگزار شود، ناگهان و بدون هیچ توضیحی لغو شد. یکی از منابع گفت لغو جلسه آن‌قدر در آخرین لحظه اتفاق افتاد که کارکنان از پیش در یکی از اتاق‌های کنفرانس کنگره گرد آمده بودند.
فرد دیگری که در جریان این لغو قرار داشت به سی‌ان‌ان گفت: «هیچ چیز در این باره روشن نیست.» او اضافه کرد که دولت هیچ جزئیاتی درباره توجیهات قانونی حمله سه‌شنبه یا شواهدی برای اثبات این ادعا که هدف، قاچاقچیان شناخته‌شده مواد مخدر بوده، ارائه نکرده است.
روز پنجشنبه، کاخ سفید نامه‌ای به مایک جانسون، رئیس جمهوری‌خواه مجلس نمایندگان، و سناتور جمهوری‌خواه چاک گرسلی، رئیس موقت سنا فرستاد و در آن توضیح داد که رئیس‌جمهور در چارچوب اختیارات قانونی خود به‌عنوان فرمانده کل قوا برای انجام حمله سه‌شنبه عمل کرده است.
در این نامه آمده است: «در حال حاضر نمی‌توان دامنه کامل و مدت زمان عملیات‌های نظامی لازم را دانست. نیروهای ایالات متحده همچنان در موقعیتی هستند که بتوانند عملیات‌های نظامی بیشتری انجام دهند.»
پیشتازی روبیو
اندکی پس از روی کار آمدن ترامپ، ریچارد گرنل، فرستاده ویژه او در مأموریت‌های خاص (از جمله پرونده ونزوئلا)، به کاراکاس رفت تا با مادورو دیدار کند. این سفر غیرمنتظره گمانه‌زنی‌هایی را برانگیخت که شاید کاخ سفید قصد دارد از کارزار «فشار حداکثری» علیه مادورو عقب‌نشینی کند. گرنل با شش آمریکایی که واشنگتن آنها را به‌طور غیرقانونی بازداشت‌شده می‌دانست به آمریکا بازگشت و کاخ سفید بازگشت آنها را جشن گرفت.
اما این ماجرا زمینه‌ساز رویارویی میان روبیو که مدت‌هاست مخالف هرگونه امتیازدهی به مادورو بوده و گرنل شد که به دنبال معامله با رهبر ونزوئلا بود. در ماه‌های پس از این سفر، کاخ سفید به‌روشنی اعلام کرد که با مادورو مخالف است.
از آن زمان، همانند هر مقام دیگر دولت ترامپ، روبیو چهره علنی عملیات ضدکارتل دولت شد. او نخستین عضو تیم امنیت ملی ترامپ بود که پس از اعلام حمله توسط رئیس‌جمهور، جزئیات حمله به قایق را فاش کرد و سریعاً به خبرنگاران گفت که ترامپ قصد دارد از «تمام قدرت آمریکا» برای مقابله با کارتل‌های مواد مخدر استفاده کند.
او این سخنان را به‌عجله در فرودگاهی در فلوریدا بیان کرد، پیش از آنکه به منطقه پرواز کند تا درباره قصد دولت برای «از میان برداشتن» تهدید قاچاق مواد علیه آمریکایی‌ها گفت‌وگو کند. هرچند روبیو ابتدا گفته بود که قایق مظنون ونزوئلایی احتمالاً به سوی ترینیداد یا کشوری دیگر در کارائیب در حرکت بوده، اما یک روز بعد، پس از آنکه ترامپ اعلام کرد مقصد آن آمریکا بوده، سخنانش را اصلاح کرد و گفت قایق «در نهایت» عازم آمریکا بود.
همچنین به نظر می‌رسید روبیو زمینه‌چینی برای حمله مرگبار را هفته‌ها پیش از وقوع آن انجام داده باشد. همان روزی که وزارت خارجه و وزارت دادگستری پاداش دستگیری مادورو را افزایش دادند، روبیو گفت که تروریستی اعلام کردن کارتل‌های مواد مخدر به آمریکا اجازه می‌دهد از همه ابزارهای ممکن، از جمله پنتاگون، برای هدف قرار دادن این گروه‌ها استفاده کند.
روبیو پنجشنبه گفت: «نیکلاس مادورو یک قاچاقچی مواد تحت تعقیب در ایالات متحده است و یک فراری از عدالت آمریکاست.»
«قرار است به ونزوئلا حمله کنیم؟»
با وجود همه اینها، در پشت صحنه آمریکا همچنان با مقامات ونزوئلا درباره پروازهای اخراجی هماهنگ می‌کند. دولت ترامپ همچنین به‌تازگی مجوز فعالیت دوباره غول انرژی آمریکایی «شورون» را برای از سرگیری عملیات نفتی در ونزوئلا، کشوری با بزرگ‌ترین ذخایر اثبات‌شده نفت جهان، صادر کرده است.
این تناقض آشکار باعث شده برخی کارشناسان و مقامات سابق بپرسند دولت واقعاً به دنبال چه چیزی است.
بنجامین گدان، مدیر پرونده ونزوئلا در شورای امنیت ملی در دولت اوباما، گفت: «قرار است به ونزوئلا حمله کنیم و رژیم را سرنگون سازیم، در حالی که همین حالا بیشتر چیزهایی را که دولت می‌خواهد، ارائه می‌دهد؟ غیر از تغییر رژیم، احتمالاً این دولت آمادگی همکاری گسترده دارد. به همین دلیل است که این آمادگی نیروهای دریایی شگفت‌انگیز بوده، چون نشانه‌های زیادی وجود داشت که آمریکا واقعاً در مسیر عادی‌سازی روابط با این رژیم حرکت می‌کرد.»
در همین حال، کاخ سفید همچنان تأکید می‌کند که همه گزینه‌ها روی میز است؛ چه درباره ونزوئلا، چه مادورو و چه مأموریت علیه کارتل‌ها. کارولین لویت، دبیر مطبوعاتی گفت ترامپ «آماده است از هر ابزار قدرت آمریکایی استفاده کند تا جلوی سیل ورود مواد مخدر به کشور را بگیرد و عاملان را به عدالت بسپارد.»
او در پاسخ به خبرنگاران در اواخر ماه گذشته درباره احتمال اعزام نیروهای آمریکایی به ونزوئلا گفت: «رژیم مادورو دولت مشروع ونزوئلا نیست. این یک کارتل نارکوتروریستی است و به نظر این دولت، مادورو رئیس‌جمهوری مشروع نیست. او یک رهبر فراری این کارتل است که در ایالات متحده به اتهام قاچاق مواد مخدر به کشور تحت تعقیب قرار گرفته است.»
نقش ونزوئلا در تجارت مواد مخدر
به گفته یک مقام پیشین آمریکایی آگاه از اوضاع، کارشناسان به طور کلی اشاره می‌کنند که ونزوئلا نقش اندکی در تجارت مواد مخدر منطقه دارد؛ موضوعی که این پرسش را مطرح می‌کند که آیا مواد مخدر صرفاً بهانه‌ای برای حمله به مادوروست یا نه.
ترامپ در دوره اول ریاست‌جمهوری خود بارها تلاش کرد با استفاده از تاکتیک‌های فشار گوناگون، مادورو را برکنار کند تا گذار دموکراتیک در ونزوئلا تسهیل شود.
بنجامین گدان، که اکنون پژوهشگر سیاست خارجی در دانشگاه جانز هاپکینز است، گفت مدت‌هاست هدف سیاست آمریکا این بوده که ارتش ونزوئلا را به شورش علیه مادورو وادار کند، اما این تلاش موفق نبوده است.
لوئیس مورنو، سفیر بازنشسته آمریکا نیز همین نظر را تکرار کرد و به سی‌ان‌ان گفت که آمریکا «همیشه» در تلاش برای تشویق نافرمانی در ارتش ونزوئلا بوده است. او افزود: «گاهی جواب می‌دهد، اما تا زمانی که برخی از یگان‌های نخبه مستقر در حاشیه کاراکاس با دولت همراه باشند، تغییر ممکن نیست.»
مورنو که بخش زیادی از دوران کاری‌اش را در وزارت خارجه آمریکا صرف مقابله با مواد مخدر کرده، گفت: سود قاچاق تا حدی از مادورو حمایت می‌کند، اما «میزان پولی که روس‌ها، کوبایی‌ها، دیگران و نفت می‌آورند، جایگزین نفت نمی‌شود.» او افزود: «این نیروهای نظامی و امنیتی ونزوئلا هستند که با گرفتن رشوه از قاچاقچیان کلمبیایی پول‌های کلان به جیب می‌زنند. نمی‌دانم آیا این پول‌ها مستقیماً صرف حمایت از زیرساخت‌های ونزوئلا می‌شود یا نه.»
طبق گزارش سازمان ملل، ونزوئلا کشوری تولیدکننده کوکائین نیست، و هرچند امکان ترانزیت از طریق این کشور رد نمی‌شود، اما کشورهای دیگری به‌عنوان بازیگران نوظهور در بازارهای بین‌المللی مواد مخدر شناسایی شده‌اند که افزایش شدید قتل‌ها در آنها با رشد قاچاق مواد مرتبط است. با این وجود، روبیو قویاً هرگونه ادعا مبنی بر اینکه ونزوئلا بخش کلیدی جریان مواد مخدر به سوی آمریکا نیست را رد کرده است.
