
به گزارش آرانیوز آسمان ونزوئلا ساعاتی پس از هشدار تازه دونالد ترامپ، رئیسجمهور پیشین آمریکا، عملاً خالی شد و پروازها به این کشور نفتخیز متوقف گردید. ترامپ با انتشار پیامی در شبکه اجتماعی خود اعلام کرد که حریم هوایی ونزوئلا و مناطق پیرامونی آن «به طور کامل بسته» تلقی شود؛ پیامی که نگرانیها درباره احتمال مداخله نظامی آمریکا در کاراکاس را به اوج رساند.
تنشهای میان آمریکا و ونزوئلا سابقهای طولانی دارد؛ از تحریمهای گسترده اقتصادی گرفته تا اتهام حمایت کاراکاس از کارتلهای مواد مخدر. آمریکا طی سالهای گذشته با محدود کردن فعالیت شرکتهای هواپیمایی ونزوئلایی، اعمال تحریم علیه نفت و تهدیدهای متناوب، فشار شدیدی بر دولت مادورو وارد کرده است. امروز، اما ترامپ با بستن حریم هوایی، قدم تازهای برداشت که میتواند پیشدرآمدی برای اقدامات نظامی یا محاصره گسترده باشد.
در پی این اعلام، سیستمهای ردیابی پرواز نشان دادند که مسیرهای هوایی به سمت ونزوئلا عملاً متوقف شدهاند و خطوط هوایی بینالمللی پرواز به این کشور را لغو کردهاند. شرکتهای هواپیمایی خصوصی نیز تحت فشار، پروازها را تعلیق کردند. کاراکاس هم برخی مجوزهای پروازی را به حالت تعلیق درآورده است.
رسانههای بینالمللی از جمله الجزیره و اسکای نیوز اقدام ترامپ را «هشدار به مادورو» و «پیام تهدید به کاراکاس» تفسیر کردهاند. تحلیلگران غربی آن را بخشی از راهبرد فشار همهجانبه آمریکا میدانند؛ راهبردی که از سیاست تحریم و اقتصادی تا ابزارهای نظامی و امنیتی ادامه دارد. برخی دیگر هشدار دادهاند که در صورت شدت گرفتن اقدامات، دریای کارائیب و کشورهای اطراف ونزوئلا میتوانند به کانون تازهای از بحران تبدیل شوند.
از سوی دیگر، برخی کارشناسان به تاثیر احتمالی این اقدام بر اقتصاد ونزوئلا و معیشت مردم اشاره کردهاند. قطع پروازها و محدودیت حمل و نقل میتواند جریان واردات و صادرات را مختل کند و بحران انسانی کشور نفتخیز را تشدید نماید.
با توجه به وضعیت فعلی، چند مسیر محتمل برای آینده روابط آمریکا و ونزوئلا وجود دارد:
۱. ادامه فشار اقتصادی و محاصره کامل، به نحوی که صادرات نفت و واردات کالاهای اساسی ونزوئلا محدود شود و اقتصاد کشور بیش از پیش تحت فشار قرار گیرد.
۲. حمله محدود هوایی یا دریایی آمریکا به اهدافی خاص در خاک ونزوئلا، به بهانه مبارزه با قاچاق مواد مخدر یا امنیت منطقهای.
۳. ورود میانجیهای بینالمللی و تلاش برای کاهش تنش از طریق دیپلماسی منطقهای، به خصوص با نقش روسیه، چین و برخی کشورها در حمایت از کاراکاس.
۴. بنبست طولانی که ادامه تحریمها و محاصره اقتصادی باعث تشدید بحران انسانی و اقتصادی در ونزوئلا شود، بدون آنکه اقدام نظامی رخ دهد.
آمریکا و ونزوئلا وارد مرحلهای بحرانی از روابط شدهاند. هشدار ترامپ و توقف پروازها نشان میدهد که سیاست فشار حداکثری به ابزارهای عملیاتی تبدیل شده است. جهان اکنون با ابهام روبهروست؛ آیا دیپلماسی میتواند مانع جنگ شود یا کاراکاس و واشنگتن به سمت تقابل مستقیم پیش خواهند رفت؟ شرایط فعلی یک بار دیگر نشان میدهد که سیاست و قدرت نظامی، حتی در عرصهای مثل آسمان، با اقتصاد و امنیت انسانی درهم تنیده است و آینده آمریکای لاتین به شدت به تصمیمات لحظهای واشنگتن بستگی دارد.