اقدام تازه واشنگتن علیه ایران؛ تمرکز بر نفتکش‌ها | تحریم بندر چینی و نفتکش‌های ایرانی | آیا دیپلماسی هنوز شانسی دارد؟
به گزارش آرانیوز به نقل از فارین پالیسی، این اقدامات تنها چند روز پس از بازگشت تحریم‌های سازمان ملل علیه برنامه هسته‌ای ایران و بازاعمال تحریم‌های بریتانیا و اتحادیه اروپا انجام شد و نشان‌دهنده این است که کشورهای غربی پس از شکست آخرین دور مذاکرات دیپلماتیک، هیچ گونه انعطافی در قبال تهران ندارند.
تحریم‌های جدید آمریکا شامل محدود کردن تجارت ثانویه اما سودآور ایران در گاز مایع است. این نوع گاز که شامل پروپان و بوتان می‌شود، به‌طور گسترده در آسیا برای پخت‌وپز و گرمایش استفاده می‌شود و درآمدی چند صد میلیون دلاری برای ایران ایجاد می‌کند. هرچند این رقم در مقایسه با حدود ۴۰ میلیارد دلار درآمد سالانه ایران از فروش نفت خام و محصولات نفتی به مشتریانی مانند چین، بسیار کمتر است، اما هنوز سهم قابل توجهی در اقتصاد ایران دارد.
یکی دیگر از اقدامات آمریکا، قرار دادن حدود بیست کشتی دیگر در فهرست «ناوگان سایه» است که پیش‌تر نیز تحت تحریم قرار گرفته بودند. با این اقدام، تعداد کل نفتکش‌های تحریم‌شده ایران به بیش از ۱۵۰ فروند می‌رسد. وزارت خزانه‌داری آمریکا همچنین یک پایانه نفتی دیگر در یکی از بنادر چین را تحریم کرده است؛ این پایانه به عنوان نقطه‌ای برای فروش نفت غیررسمی ایران عمل می‌کند. با وجود تحریم‌های شدید آمریکا و کشورهای غربی، ایران هنوز روزانه حدود دو میلیون بشکه نفت صادر می‌کند که عمده آن به چین می‌رود. چین نیز برای خرید نفت ایران، روش‌های پیچیده مالی و دور زدن تحریم‌ها را به کار می‌گیرد تا تجارتش را حفظ کند.
این اقدامات آمریکا به نظر تدریجی می‌آید، زیرا دیگر گزینه‌های آسان برای اعمال فشار تقریبا تمام شده است. طی سال‌های اخیر، به ویژه در دوره ریاست‌جمهوری ترامپ، تحریم‌ها علیه ایران شدیدتر شده و شامل فروش نفت، بانک‌ها، شرکت‌های تجاری، شبکه‌های تسلیحاتی و حتی برخی خریداران محصولات ایرانی شده است. با این حال، جهت حرکت اهمیت دارد؛ ایالات متحده، سازمان ملل، بریتانیا و اتحادیه اروپا اخیراً فشار بر اقتصاد آسیب‌پذیر ایران را افزایش داده‌اند تا تهران را به بازگشت به میز مذاکره وادار کنند.
موضوع اصلی اختلاف، ادامه پیشرفت برنامه هسته‌ای ایران و اصرار این کشور بر حق غنی‌سازی اورانیوم است. مذاکرات میان ایران و آمریکا در بهار امسال پیشرفت چندانی نداشت و حملات هوایی اسرائیل و آمریکا به تأسیسات هسته‌ای ایران در ژوئن مسیر دیپلماسی را مختل کرد و چندین ساختمان نیز هدف حمله قرار گرفت.
ایران هفته جاری اعلام کرده است که برنامه‌ای برای از سرگیری مذاکرات با کشورهای اروپایی ندارد و هرگونه گمانه‌زنی درباره از سرگیری مذاکرات با آمریکا را رد کرده است. این در حالی است که بازگشت تحریم‌های سازمان ملل و تحریم‌های غرب، بار دیگر اقتصاد ایران را تحت فشار قرار داده و نشان می‌دهد که جامعه بین‌المللی قصد دارد با اعمال فشار اقتصادی، ایران را به پای میز مذاکره بازگرداند.
تحریم‌ها و فشارهای اقتصادی جدید، به ویژه در حوزه گاز مایع و نفتکش‌ها، بخشی از استراتژی آمریکا و متحدانش برای اعمال «فشار حداکثری» بر تهران است. این اقدامات نشان می‌دهد که کشورهای غربی حاضر به انعطاف در برابر ایران نیستند و در صورت ادامه پیشرفت برنامه هسته‌ای ایران یا دور زدن تحریم‌ها، اقدامات بیشتری علیه بخش انرژی ایران صورت خواهد گرفت.
همچنین، تمرکز بر صادرات نفت به چین و محدود کردن مسیرهای جایگزین ایران، بخشی از تلاش آمریکا برای کاهش درآمدهای ارزی ایران است. با توجه به اینکه بخش عمده درآمد ایران از فروش نفت به چین حاصل می‌شود، تحریم پایانه‌ها و کشتی‌های صادراتی می‌تواند فشار اقتصادی قابل توجهی ایجاد کند. این اقدامات همچنین برای نشان دادن تعهد آمریکا به جلوگیری از دستیابی ایران به منابع مالی لازم برای پیشبرد برنامه هسته‌ای طراحی شده‌اند.
در نهایت، تحریم‌ها و فشارهای جدید ایالات متحده و کشورهای غربی، ترکیبی از محدودسازی صادرات نفت و گاز، اعمال محدودیت بر ناوگان حمل و نقل ایران و هدف قرار دادن مسیرهای مالی جایگزین است. این اقدامات همگی با هدف وادار کردن تهران به بازگشت به مذاکرات دیپلماتیک و کاهش فعالیت‌های هسته‌ای آن انجام می‌شود. با توجه به این شرایط، به نظر می‌رسد که فشار حداکثری بر ایران در ماه‌ها و سال‌های آینده ادامه یابد و بازیگر اصلی در این سیاست، اقتصاد و تجارت انرژی ایران خواهد بود
